Marian Nowak, urodzony 21 sierpnia 1921 roku w Lesznie, a zmarły 23 stycznia 2000 roku w Opolu, był jedną z znaczących postaci polskiej sztuki rzeźbiarskiej oraz metaloplastyki. W początkowych latach swojego życia, od najmłodszych lat, miał okazję zdobywać doświadczenie w kowalstwie, pomagając swojemu ojcu w kuźni. To tam zrodziła się jego pasja do tworzenia, a talent plastyczny dostrzegła Katarzyna Mehl, żona Antoniego Mehla, który pełnił rolę asystenta na wrocławskiej Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych.
W 1948 roku, dzięki ich rekomendacji, Marian rozpoczął studia w tej renomowanej instytucji, jednak wkrótce przeniósł się do Warszawy, a finalnie ukończył edukację w Krakowie, pod czujnym okiem Xawerego Dunikowskiego, na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Po obronie dyplomu w 1954 roku, osiedlił się w Opolu.
W Opolu Marian Nowak współtworzył Biuro Wystaw Artystycznych, które stało się istotnym punktem na artystycznej mapie regionu. Jego działania twórcze skupiały się głównie na metaloplastyce oraz rzeźbie w metalu i kamieniu, co potwierdza jego znaczące miejsce w historii polskiej sztuki. Dziś pamiętamy go jako artystę, którego prace wciąż inspirują nowe pokolenia twórców.
Wybrane realizacje
Twórczość Mariana Nowaka obejmuje wiele znaczących realizacji, które do dziś przyciągają uwagę zarówno mieszkańców, jak i turystów. Wśród jego najbardziej znanych dzieł można wyróżnić:
- figurę „Łucznika”, która obecnie znajduje się w zbiorach prywatnych,
- latarnie zdobiące rynek oraz ulice Krupniczą i św. Wojciecha z 1956 roku, które zostały usunięte podczas remontu,
- maskę nad wejściem do Klubu Związków Twórczych, obecnie pubu, z zachowaną tablicą pamiątkową oraz oryginalnym szyldem,
- orła umieszczonego na Wieży Piastowskiej,
- figurę orła, która zdobi budynek straży pożarnej na ul. Budowlanych w Opolu,
- rzeźbę „Pegaz”, która początkowo znajdowała się na Placu Teatralnym, a później została przeniesiona na zieleniec przy ul. Chabrów; w 2010 roku grożąca zawaleniem, skorodowana rzeźba została zdemontowana i przekazana do renowacji Pawłowi Nowakowi, synowi artysty; po zakończeniu prac w 2015 roku „Pegaz” ma powrócić przy Centrum Wystawienniczo-Kongresowym przy ul. Wrocławskiej,
- posąg Janka Krasickiego, który stał w centrum osiedla ZWM od 1976 do marca 1991 roku; niestety, ze względu na dewastację, został on zdemontowany i później przetopiony,
- figurę Marii Konopnickiej przy II LO w Opolu, odsłoniętą 6 października 1984 roku,
- figury „Karolinki”, statuetki przyznawane w ramach Festiwalu Piosenki Polskiej w latach 1963-1988,
- figury „Don Kichota”, wręczane uczestnikom Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu,
- kratę zdobiącą boczną kaplicę kościoła „na Górce” w Opolu,
- bramę w kościele Najświętszej Marii Panny w Opolu-Gosławicach,
- posąg Chrystusa w kościele p.w. św. Józefa w Opolu-Szczepanowicach,
- Pomnik Martyrologii Jeńców Wojennych w Łambinowicach, nad którym pracował wspólnie z Jerzym Beskim i Janem Borowczakiem,
- Pomnik Martyrologii Więźniów Oświęcimskich na cmentarzu komunalnym w Prudniku, upamiętniający ofiary marszu śmierci z stycznia 1945 roku,
- oraz imponującą, trzymetrową rzeźbę Bachusa podwieszoną pod sklepieniem Domu Twórców w Poczdamie, stworzoną w 1966 roku.
Te realizacje odzwierciedlają nie tylko talent artysty, ale także jego wkład w kulturę i sztukę regionu.
Przypisy
- Monika Choroś, Łucja Jarczak, Miejsca wspólne w Opole, dzieje i tradycja pod redakcją B.Linka, K.Tarki i U.Zajączkowskiej, Urząd Miasta Opola, Opole 2011 r., ISBN 978-83-87401-00-9
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Jerzy Prażmowski | Robert Sliwinski | Roman Chojnacki (poeta) | Włodzimierz Bednarski (aktor) | Czesław Minkus | Bronisław Bąk | Peter Lindbergh | Miłosz Matwijewicz | Maria Toboła | Mikołaj Haremski | Bolesław Thiem | Lech Niedźwiedziński | Stanisław Grochowiak | Lech Jankowski | Agnes Pihlava | Lucjan Dembiński | Renata Dancewicz | Jan Antoni Simon | Ottomar Anschütz | Ludwig KalischOceń: Marian Nowak (rzeźbiarz)