Pałac Sułkowskich w Lesznie

---

Historia

Początki historii pałacu sięgają czasów rodziny Leszczyńskich, która, jak sugerują źródła, pierwszą rezydencję wznosiła w miejscu współczesnego parku, zlokalizowanego przed pałacem. Była to wieża mieszkalna usytuowana w obrębie dzisiejszego stawu. Około roku 1565, Rafał V Leszczyński rozpoczął budowę nowego, renesansowego pałacu, który powstał w tej samej lokalizacji. Jego architektura przypominała zamek z arkadowym dziedzińcem, a w narożnikach znajdowały się cztery alkierzowe baszty. Wygląd tego budynku został pięknie opisany w wierszu autorstwa Samuela Twardowskiego zatytułowanym „Pałac Leszczyńskich”.

W bezpośrednim sąsiedztwie pałacu znajdował się przestronny, ozdobny ogród, który w swoich zapisach wspominał Jan Ámos Komenský. Po tragicznym pożarze, który miał miejsce w 1656 roku, pałac został odbudowany według projektu włoskiego architekta Pompeo Ferrariego. W swoich pismach opisał go biskup Paweł Franciszek Sapieha. Niestety, w 1707 roku budynek znów spłonął. W obecnej formie pałac został wzniesiony z inicjatywy Aleksandra Józefa Sułkowskiego, który w latach 1750-1760 zainicjował jego odbudowę i przebudowę. W tym czasie prace budowlane prowadził Karol Marcin Frantz, a następnie w latach 1770–1780 wnętrza pałacu były modernizowane pod nadzorem Ignacego Graffa.

W miarę upływu lat, pałac stracił swoje znaczenie rezydencjonalne na rzecz zamku w Rydzynie. W 1813 roku urządzono w nim lazaret dla rosyjskiego wojska. Trzydzieści lat później, August Antoni Sułkowski zdecydował się sprzedać kompleks pałacowy pruskiemu skarbowi państwa. W latach 1845-1882 działało tutaj Królewsko-Pruskie Gimnazjum, a późniejsze przebudowy były dostosowane do potrzeb sądów okręgowych i obwodowych. Po tym, jak Polska odzyskała niepodległość, budynki nadal pełniły funkcje związane z wymiarem sprawiedliwości.

Po II wojnie światowej, gmach zajęło Prezydium Powiatowej Rady Narodowej. W wyniku reformy administracyjnej utworzone zostało województwo leszczyńskie, a pałac stał się siedzibą Urzędu Wojewódzkiego, który funkcjonował tam do roku 1998. Kolejna zmiana w strukturze administracyjnej sprawiła, że Leszno przestało być miastem wojewódzkim, a w pałacu ulokowano Oddział Zamiejscowy Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu.

Architektura

Pałac Sułkowskich w Lesznie jest znakomitym przykładem architektury barokowej, który został zaplanowany na podstawie wydłużonego prostokąta. W swojej strukturze posiada centralnie umieszczony ryzalit z siedmioma osiami, a całość zwieńczona jest eleganckim czterospadowym dachem.

Wyróżniająca się elewacja liczy 25 osi, a otwory okienne mają kształt prostokątny, otoczone specjalnymi opaskami, które dodano w roku 1884. Wnętrza pałacu są zaprojektowane w stylu dualistycznym, a w korytarzach znajdują się imponujące sklepienia w formie kolebkowej, podczas gdy w północnej części parteru dominują sklepienia żaglaste.

W centralnej osi przyziemia zlokalizowany jest westybul, który został podzielony na trzy sekcje za pomocą ścian. Na piętrze do dziś zachował się elegancki salon, który urzeka dekoracją w stylu rokoko, nawiązującą do epoki Ludwika XVI. Ta wyjątkowa ozdoba powstała w czasie przebudowy, w latach 1770–1780, dzięki pracy znaczącego architekta Ignacego Graffa.

Ściany salonu zdobią boazerie podzielone na płyciny, w których umieszczono emblematy muzyczne, zawieszone na wstążkach, co dodatkowo podkreśla artystyczny charakter tego wnętrza.

Obecne przeznaczenie

Obecne przeznaczenie Pałacu Sułkowskich w Lesznie jest zróżnicowane i pełni ważną rolę w lokalnej administracji. Wśród instytucji, które mają swoje biura w tym zabytkowym budynku, znajdują się:

• filia Urzędu Wojewódzkiego,
• Starostwo Powiatowe,
• Oddział Wojewódzki NFZ.

---

Oceń: Pałac Sułkowskich w Lesznie

---