Leszek Chróst, znany pod pseudonimami „Sikorski”, „Jan Ski” oraz „Tramp”, urodził się 21 października 1932 roku w Lesznie. Był polskim urzędnikiem, który przez wiele lat piastował funkcję wicedyrektora departamentu w Ministerstwie Przemysłu Maszyn Ciężkich i Rolniczych w czasach PRL. Jego historia jest nie tylko niejednoznaczna, ale również pełna dramatyzmu.
W wyniku wydarzeń z 1980 roku, Chróst został skazany na karę śmierci za szpiegostwo na rzecz CIA, co stanowi istotny moment w jego życiu oraz karierze. Następnie, w wyniku porozumienia, został przekazany amerykańskim służbom specjalnym w zamian za Mariana Zacharskiego. Ta wymiana osobliwych losów pokazuje złożoność relacji międzynarodowych oraz działania wywiadów w okresie zimnej wojny.
Życiorys
Leszek Chróst rozpoczął swoją edukację w 1954 roku, kiedy to podjął studia w Szkole Głównej Służby Zagranicznej. Jego zawodowe życie przez znaczną część kariery związane było z Centrala Handlu Zagranicznego Metalexport. Od 1961 do 1965 roku pełnił obowiązki w Biurze Delegata Polskich Central Handlu Zagranicznego z siedzibą w Bangkoku, gdzie zyskał cenne doświadczenie w międzynarodowym handlu. W latach 1973–1977 kierował delegaturą Metalexportu w Finlandii, a później piastował stanowisko wicedyrektora departamentu w Ministerstwie Przemysłu Maszyn Ciężkich i Rolniczych.
W 1964 roku, podczas pobytu w Tajlandii, Leszek Chróst został zwerbowany do współpracy z CIA. Po nawiązaniu współpracy przeszedł specjalistyczne szkolenie prowadzone przez amerykańskie służby wywiadowcze. Po powrocie do Polski utrzymywał stały kontakt z Centralną Agencją Wywiadowczą. Komunikacja ta odbywała się m.in. poprzez zaszyfrowane depesze nadawane drogą radiową, system martwych skrzynek oraz osobiste spotkania z agentami wywiadu odbywające się podczas jego podróży zagranicznych.
Jednak w 1979 roku sytuacja uległa zmianie, gdy został rozpracowany i 22 czerwca tegoż roku zatrzymany przez Służbę Bezpieczeństwa. W 1980 roku skazano go w I instancji na 25 lat pozbawienia wolności, a wyrokiem II instancji Izba Wojskowa Sądu Najwyższego na karę śmierci. W styczniu 1981 roku, na mocy aktu łaski, przyznano mu zamianę kary śmierci na 25 lat więzienia. Wydarzenia te miały swój finał 11 czerwca 1985 roku, kiedy to Leszka Chrósta przekazano stronie amerykańskiej w ramach wymiany szpiegów na moście Glienicke w Berlinie. W tym czasie wraz z nim wymieniono także m.in. Mariana Zacharskiego.
Po tych wydarzeniach Chróst osiedlił się w Stanach Zjednoczonych, gdzie podjął pracę w organizacji charytatywnej United Way of America z siedzibą w Baltimore, w stanie Maryland.
Przypisy
- Marek Kozubal. Prawdziwe losy szpiega CIA i SB. „Rzeczpospolita”, 12.06.2016 r.
- Awłasewicz 2018 ↓, s. 242-245.
- Awłasewicz 2018 ↓, s. 233, 234.
- Awłasewicz 2018 ↓, s. 225.
- Awłasewicz 2018 ↓, s. 7, 227.
- Awłasewicz 2018 ↓, s. 6.
- Paweł Skubisz: Z całą surowością prawa... Historia Leszka Chrósta - współpracownika wywiadu amerykańskiego. W: Wojciech Skóra, Paweł Skubisz: Studia nad wywiadem i kontrwywiadem Polski w XX wieku. T. 2. Szczecin: Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2015.
- Awłasewicz 2018 ↓, s. 34.
Pozostali ludzie w kategorii "Inne":
Tomasz Trafas | Damian Małecki | Grażyna Dobczyńska | Wojciech Maciejewski (reżyser radiowy) | Sławomir SkrobałaOceń: Leszek Chróst